สำหรับตอนที่ 2 คลิก ไปอ่านก่อนได้เลย

หัวข้อ ค่านิยมและวัฒนธรรมองค์กร : กลยุทธ์ไปสู่องค์กรแห่งความสุขและสัมฤทธิ์ผล โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.นพ.ประสิทธิ์ วัฒนาภา กรรมการสภามหาวิทยาลัยผู้ทรงคุณวุฒิ มหาวิทยาลัยมหิดล

คำว่า “Core Values” และ “Culture” บางคนอาจเข้าใจว่าเป็นสิ่งเดียวกัน แต่จริง ๆ แล้วไม่ใช่ แม้จะมีความเชื่อมโยงถึงกัน โดย Core Values คือ ความเชื่อพื้นฐานของบุคลากรในองค์กร ที่เป็นตัวกำหนด พฤติกรรม วิธีคิด และวิธีการทำงานของบุคลากรในองค์กร ให้ไปในทิศทางที่ถูกที่ควร ชี้นำให้บุคลากรในองค์กรรู้ในสิ่งที่ควรทำเพื่อส่งเสริมให้องค์กรบรรลุเป้าหมาย แสดงให้เห็นถึงความแตกต่างจากองค์กรอื่นๆ เมื่อ Core Values ถูกถ่ายทอดจนเกิดเป็นพฤติกรรมที่สอดคล้องของคนในองค์กร จนกลายเป็น “วัฒนธรรมองค์กร (Organizational Culture)” เกิดผลรวมของ Core Values ที่คนในองค์กร “ทำอย่างเป็นธรรมชาติ” หรือ “Culture” โดยไม่ต้องบังคับ เป็นพื้นฐานของความเชื่อมั่นและความผูกพันในองค์กร“Values are not for memorizing. They must be practiced until they become our nature.” (คุณค่าไม่ใช่สิ่งที่ต้องท่องจำ แต่ต้องฝึกปฏิบัติจนกลายเป็นธรรมชาติของเรา)

บางองค์กรเลือกใส่คำว่า Altruism

·   เพื่อเป็นองค์กรที่มุ่งทำประโยชน์ให้ผู้อื่นหรือสังคมมากกว่าแสวงหาผลกำไร คำว่า Quality

·   เพื่อให้ลูกค้าเห็นถึงการเน้นด้านคุณภาพ หรือคำว่า Service mind

·   เพื่อบ่งบอกให้ลูกค้าหรือผู้รับบริการได้เห็นจุดเน้นที่องค์กรให้ความสำคัญ

·   เห็นถึงพฤติกรรมโดยรวมของบุคลากรและเกิดการกระตุ้นผลักดันให้บุคลากรมีพฤติกรรมที่องค์กรอยากได้ เป็นปัจจัยสำคัญต่อความสำเร็จให้ไปในทิศทางเดียวกัน

วิธีสร้าง Core Values ให้กลายเป็นวัฒนธรรมองค์กร

1. เชื่อมโยง “อดีต-ปัจจุบัน-อนาคต” ขององค์กร เช่น Keyperson ผู้บริหาร บุคลากรในอดีต ต้นกำเนิดองค์กร ความภาคภูมิใจ และมองหาบุคลากรที่มีพฤติกรรม ลักษณะการทำงาน การบริหารงานที่ทำให้องค์กรประสบความสำเร็จ

2. สกัดพฤติกรรมที่พึงประสงค์ (Do-Behaviors) ให้คนในองค์กรไปในทิศทางเดียวกัน ทำให้มองเห็นความสำคัญ เป็น พฤติกรรมที่จับต้องได้ และสะท้อน Core Values อาจให้รางวัลผู้ที่มีพฤติกรรมตาม Core Values โดยมีกรรมการช่วยสอดส่อง ยกตัวอย่าง เช่น Integrity ทำงานด้วยความโปร่งใส, ตรงต่อเวลา, ไม่หาช่องโหว่เอาเปรียบ เป็นต้น

3. กำหนดนิยาม Core Values แบบ “เชิงพฤติกรรม” ด้วยภาษาที่เข้าใจง่าย เข้าถึงได้ และ ทุก Core Values ต้องมีคำอธิบายที่เป็นรูปธรรม เช่น Service Mind ที่สื่อถึง การยิ้มแย้ม, เอาใจใส่อย่างเต็มที่, การทำเกินบทบาทด้วยความตั้งใจ

4. ถ่ายทอดผ่าน Role Model + KM และมีการสื่อสารอย่างต่อเนื่อง เช่น จัด “สัปดาห์วัฒนธรรมองค์กร” คัดเลือกบุคคลต้นแบบ (Cultural Ambassador) การใช้คลิปวิดีโอ บทสัมภาษณ์ สื่อสร้างแรงบันดาลใจที่เชื่อมโยงกับ Core Values จริงๆ 

แนวทางสำหรับห้องสมุดมหาวิทยาลัย

1. ห้องสมุดต้อง นิยาม Core Values ที่สะท้อนเป้าหมายองค์กร เช่น “ผู้ใช้เป็นศูนย์กลาง”, “รู้เท่าทันเทคโนโลยี”, “ส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต”

2. ต้องออกแบบ วัฒนธรรมองค์กรแบบ Human-Centric + Learning-Centric ทำให้คนอยากมาใช้ห้องสมุดเพราะ “รู้สึกดีเมื่อมา”

3. ต้องสร้างระบบเพื่อ “ทำให้วัฒนธรรมเกิดขึ้นจริง” เช่น แต่งตั้ง “ทูตวัฒนธรรม”, มีรางวัลเชิดชูพฤติกรรมตาม Core Values

4. วัฒนธรรมที่ดีจะช่วยขับเคลื่อนองค์กร ให้เกิดความผูกพัน และนวัตกรรมที่ยั่งยืน

Core Values ไม่ใช่เพียงคำสวยหรูที่ใช้ตกแต่งภาพลักษณ์องค์กร แต่คือหลักคิดที่ต้องถูกแปลงเป็น “พฤติกรรมที่จับต้องได้” และสื่อสารอย่างต่อเนื่อง จนกลายเป็นวัฒนธรรมองค์กรอย่างแท้จริง เมื่อบุคลากรทุกคนมีค่านิยมร่วมกัน และปฏิบัติออกมาอย่างเป็นธรรมชาติ จะเกิดพลังร่วมที่ก่อให้เกิดความผูกพัน ความไว้วางใจ และแรงขับเคลื่อนสำคัญที่ช่วยพาองค์กรไปสู่เป้าหมายอย่างยั่งยืน อย่างไรก็ตาม ปัญหาสำคัญที่พบในการขับเคลื่อน Core Values คือ การขาดความต่อเนื่อง โดยเฉพาะเมื่อมีการเปลี่ยนผู้บริหาร หรือขาดผู้สืบทอดแนวคิดและเจตนารมณ์ที่ดี ทำให้ค่านิยมองค์กรไม่ถูกส่งต่ออย่างเป็นระบบ และส่งผลต่อความสม่ำเสมอของพฤติกรรมในองค์กรโดยรวม