รู้จักเชื้อราไมคอร์ไรซา คืออะไร?

เชื้อราที่อาศัยอยู่ร่วมกับรากของพืช ในลักษณะ พึ่งพาอาศัยกันแบบได้ประโยชน์ทั้งสองฝ่าย (symbiosis) ช่วยให้ต้นไม้โตเร็ว แข็งแรง และทนต่อสภาพแวดล้อมที่แห้งแล้ง หาคำตอบของ เชื้อราไมคอร์ไรซา (Mycorrhiza)

ไมคอร์ไรซา คือ เชื้อราที่อาศัยอยู่ในดินและเป็นเพื่อนกับรากของต้นไม้ พวกมันไม่ได้ทำร้ายต้นไม้ แต่กลับช่วยให้ต้นไม้ดูดน้ำและแร่ธาตุจากดินได้ดียิ่งขึ้น

📌 คำว่า "ไมคอร์" แปลว่า รา

📌 คำว่า "ไรซา" แปลว่า ราก

รวมกันคือ "รา-ราก" หรือ "เชื้อราที่อยู่กับราก"

ทำไมต้นไม้ถึงต้องมีเพื่อนเป็นรา?

ต้นไม้ต้องการแร่ธาตุจากดิน เช่น ฟอสฟอรัส ไนโตรเจน และโพแทสเซียม แต่บางครั้งรากของต้นไม้ดูดไม่ทัน หรือดินแข็งเกินไป เชื้อราไมคอร์ไรซาเข้ามาช่วยโดย…

• ขยายพื้นที่ของรากให้กว้างขึ้น
• ละลายแร่ธาตุให้ต้นไม้ดูดได้ง่ายขึ้น
• ช่วยเก็บน้ำให้ต้นไม้โดยเฉพาะในหน้าแล้ง
• ช่วยให้ต้นไม้โตเร็ว แข็งแรง และทนโรค

จากงานวิจัย "ความหลากหลายของราไมคอร์ไรซาจากรากต้นผึ้ง ในเทือกเขาตะนาวศรี จังหวัดราชบุรีและประจวบคีรีขันธ์" ของปณัตดา ยอดแสง อรวรรณ ดวงภักดี ปรีชา รอดอิ่ม และ พรรณปพร กองแก้ว. ที่เชื้อราไมคอร์ไรซาช่วยต้นผึ้งนั้นจะช่วยได้อย่างไร เรามาดูผลการศึกษาดังนี้

ต้นผึ้ง (ไม้ในตระกูลไทร) เคยมีมากในอำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี เป็นบ้านของผึ้งหลวงที่ช่วยผสมเกสรดอกไม้ในธรรมชาติ แต่ปัจจุบันต้นผึ้งเหลือน้อยมาก เพราะน้ำท่วม ไฟป่า และมนุษย์ไปทำลาย เมื่อทดลองนำเชื้อราไมคอร์ไรซาไปช่วยเพาะต้นกล้าผึ้ง ปรากฏว่า ต้นกล้างอกได้ มากกว่า 80 เท่า พบว่าต้นกล้าในดินที่มีไมคอร์ไรซาเจริญเติบโตเร็วกว่าดินที่ไม่มีไมคอร์ไรซาถึง 50 เท่า 

เชื้อราไมคอร์ไรซาอาจมองไม่เห็นด้วยตาเปล่า แต่มีบทบาทสำคัญมากในการช่วยให้ต้นไม้เติบโต แข็งแรง และยังช่วยฟื้นฟูธรรมชาติได้ด้วย

“เพื่อนตัวจิ๋วในดิน” ที่ทำให้เรารู้ว่าธรรมชาติทุกอย่างล้วนเชื่อมโยงกัน

อ้างอิง

ปณัตดา ยอดแสง อรวรรณ ดวงภักดี ปรีชา รอดอิ่ม และ พรรณปพร กองแก้ว. (2563). ความหลากหลายของราไมคอร์ไรซาจากรากต้นผึ้ง ในเทือกเขาตะนาวศรี จังหวัดราชบุรีและประจวบคีรีขันธ์. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ราชบุรี. https://rbkm.kmutt.ac.th/jspui/handle/123456789/3815