เย่อเด๊เน่อ: ศิลปวัฒนธรรมชาติพันธุ์สู่เศรษฐกิจชุมชน

"เย่อเด๊เน่อ" (Yerdener) ผลผลิตจากงานวิจัยภายใต้โครงการ "การขับเคลื่อนศิลปะและวัฒนธรรมชาติพันธุ์ไทยกะเหรี่ยงในพื้นที่แถบเทือกเขาตะนาวศรี จังหวัดราชบุรี" โดยมี ผู้ช่วยศาสตราจารย์นันทนา บุญลออ เป็นหัวหน้าโครงการ ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากหน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.) ภายใต้สำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ (สอวช.) ภายใต้กรอบการวิจัย "มหาวิทยาลัยกับการขับเคลื่อนทุนทางวัฒนธรรมเพื่อการพัฒนาเชิงพื้นที่" ประจำปีงบประมาณ 2564

เย่อเด๊เน่อ: การสืบสานวัฒนธรรมกะเหรี่ยงผ่านแบรนด์สินค้าชุมชน

"เย่อเด๊เน่อ" เป็นคำในภาษากะเหรี่ยงโผล่วที่แปลว่า "ฉันและเธอ" ซึ่งกลายเป็นชื่อของแบรนด์สินค้าวิสาหกิจชุมชนบ้านห้วยเกษม ตำบลยางน้ำกลัดเหนือ อำเภอหนองหญ้าปล้อง จังหวัดเพชรบุรี แบรนด์นี้ก่อตั้งขึ้นเพื่อสะท้อนรากเหง้าและสืบทอดศิลปวัฒนธรรมของชาวกะเหรี่ยงโผล่ว พร้อมทั้งถ่ายทอดปรัชญาการใช้ชีวิตที่สอดคล้องกับธรรมชาติ ด้วยความเคารพ นอบน้อม และเรียบง่าย

ความหลากหลายทางชาติพันธุ์ในจังหวัดราชบุรี

จังหวัดราชบุรีมีความหลากหลายทางชาติพันธุ์ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ที่โดดเด่น กลุ่มชาติพันธุ์ที่อาศัยอยู่ในพื้นที่นี้ ได้แก่ ชาวไทยพื้นถิ่นภาคกลาง ชาวไทยจีน ชาวไทยยวน ชาวไทยมอญ ชาวไทยกะเหรี่ยง ชาวไทยลาวโซ่ง ชาวไทยลาวเวียง และชาวไทยเขมรลาวเดิม แต่ละกลุ่มมีบทบาทสำคัญในการสร้างสีสันให้กับวัฒนธรรม ประเพณี วิถีชีวิต และภาษาในจังหวัดราชบุรี

วิถีชีวิตของชาวกะเหรี่ยง: การอยู่ร่วมกับธรรมชาติ

ชาวกะเหรี่ยงเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่มีวิถีชีวิตผูกพันกับธรรมชาติอย่างแนบแน่น โดยมีแนวคิดเรื่องความสมดุลและความเคารพต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งสะท้อนผ่านการดำรงชีวิตที่เรียบง่ายและยั่งยืน

• การเกษตรแบบพึ่งพาธรรมชาติ: ชาวกะเหรี่ยงนิยมทำเกษตรกรรมแบบไร่หมุนเวียน โดยปลูกข้าว พืชผัก และสมุนไพรพื้นเมืองด้วยวิธีการดั้งเดิมที่ไม่ทำลายระบบนิเวศ
• ศิลปะและหัตถกรรม: ผ้าทอมือของชาวกะเหรี่ยงเป็นที่รู้จักกันดี ลวดลายที่ปรากฏบนผืนผ้าสะท้อนถึงเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมและความเชื่อของชุมชน
• ความเชื่อและประเพณี: มีพิธีกรรมที่เกี่ยวข้องกับธรรมชาติ เช่น พิธีเรียกขวัญข้าว และความเชื่อเรื่องจิตวิญญาณที่สิงสถิตอยู่ในธรรมชาติ
• การอยู่อาศัยและชุมชน: บ้านของชาวกะเหรี่ยงมักสร้างจากไม้ไผ่และวัสดุธรรมชาติ มีโครงสร้างที่เรียบง่ายแต่แข็งแรง สอดคล้องกับสภาพแวดล้อมของพื้นที่

ศิลปวัฒนธรรมชาติพันธุ์สู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์

ความหลากหลายทางชาติพันธุ์ในจังหวัดราชบุรีไม่เพียงแต่เป็นเสน่ห์ที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวและผู้ที่สนใจในวัฒนธรรมท้องถิ่น แต่ยังเป็นรากฐานสำคัญในการเสริมสร้างความเป็นเอกภาพและการดำรงชีวิตร่วมกันแบบพหุวัฒนธรรม

โครงการ "เย่อเด๊เน่อ" ไม่ได้มุ่งเน้นเพียงการอนุรักษ์วัฒนธรรมเท่านั้น แต่ยังช่วยผลักดันการพัฒนานวัตกรและผู้ประกอบการรุ่นใหม่ โดยส่งเสริมเครือข่ายเศรษฐกิจสร้างสรรค์ที่ตั้งอยู่บนฐานศิลปะและวัฒนธรรมของชาติพันธุ์กะเหรี่ยงในพื้นที่จังหวัดราชบุรีและเพชรบุรี

สามารถติดตามความเคลื่อนไหวของ "เย่อเด๊เน่อ" ได้ที่: www.facebook.com/yerdener

เย่อเด๊เน่อ = ฉันและเธอ = You and Me แบรนด์ที่สะท้อนความงดงามของศิลปวัฒนธรรมชาติพันธุ์ พร้อมส่งเสริมความยั่งยืนและเศรษฐกิจชุมชน

อ้างอิง

(5 เมษายน 2023), รางวัลผลงานวิจัยระดับดี โครงการการขับเคลื่อนศิลปะและวัฒนธรรมชาติพันธุ์ ไทยกะเหรี่ยงพื้นที่แถบเทือกเขาตะนาวศรี จ.ราชบุรี. URL : https://www.kmutt.ac.th/news/featured-news/05/04/2023/37290/