รู้ไหม? น้ำในจังหวัดราชบุรีมาจากไหน และพื้นที่ไหนแห้งแล้งที่สุด?

น้ำเป็นสิ่งสำคัญสำหรับทุกชีวิต ไม่ว่าจะเป็นคน สัตว์ หรือพืช แต่บางครั้งเราก็เจอปัญหาภัยแล้ง คือช่วงเวลาที่ฝนไม่ตก น้ำในแม่น้ำ แหล่งน้ำ หรือเขื่อนมีน้อย ทำให้พืชขาดน้ำและคนก็เดือดร้อนกันทั่ว

มีนักวิจัยกลุ่มหนึ่งได้ทำการศึกษาเรื่อง “การจำแนกพื้นที่เสี่ยงภัยแล้งทางการเกษตรโดยใช้ดัชนีพืชพรรณ: กรณีศึกษา จังหวัดราชบุรี”โดยนิติมา อัจฉริยะโพธา และวรากร รัตนอารีกุล เพื่อหาว่าแหล่งน้ำของจังหวัดมาจากไหนบ้าง และพื้นที่ไหนในจังหวัดที่เริ่มมีแนวโน้มแห้งแล้งมากขึ้น โดยใช้เทคโนโลยีสุดล้ำอย่าง ดาวเทียมและระบบภูมิสารสนเทศ (GIS) มาช่วยดูข้อมูลจากภาพถ่ายทางอากาศและวิเคราะห์พื้นที่ต่าง ๆ ได้อย่างแม่นยำเลยล่ะ!

ผลการศึกษาพบว่า

• ปัจจัยสำคัญที่ทำให้น้ำในจังหวัดราชบุรีเพียงพอหรือไม่ คือ ปริมาณฝน
• โดยรวมแล้ว ราชบุรียังเป็นจังหวัดที่อุดมสมบูรณ์ มีน้ำหล่อเลี้ยงพื้นที่เกษตรและป่าไม้
• แต่ก็มีบางพื้นที่ที่เริ่ม แห้งแล้งเพิ่มขึ้นทีละน้อย ซึ่งต้องเฝ้าระวังต่อไป

สิ่งที่น่าสนใจคือ นักวิจัยใช้สิ่งที่เรียกว่า “ดัชนีพรรณพืช” (Vegetation Index) มาช่วยดูว่าต้นไม้ในพื้นที่นั้น ๆ เขียวชอุ่มหรือเริ่มแห้งเหี่ยว ถ้าต้นไม้เขียวมาก แปลว่าพื้นที่นั้นมีน้ำเพียงพอ แต่ถ้าสีของพืชเริ่มซีดลง แปลว่าพื้นที่เริ่มขาดน้ำ 

ข้อมูลเหล่านี้ช่วยให้จังหวัดราชบุรีสามารถ วางแผนบริหารจัดการน้ำได้ดีขึ้น เช่น การเก็บน้ำในฤดูฝนไว้ใช้ในฤดูแล้ง หรือการช่วยเหลือพื้นที่ที่เสี่ยงต่อความแห้งแล้ง

ราชบุรียังมีความอุดมสมบูรณ์อยู่ แต่บางพื้นที่เริ่มขาดน้ำมากขึ้น จากภาพถ่ายดาวเทียมดูได้เลยว่าพื้นที่ไหนกำลังแห้ง และข้อมูลนี้จะช่วยให้เราดูแลทรัพยากรน้ำของจังหวัดได้ดีขึ้น เพื่อให้ทุกชีวิตมีน้ำใช้ตลอดไป

อ้างอิง

นิติมา อัจฉริยะโพธา, และ วรากร รัตนอารีกุล. (2566). การจำแนกพื้นที่เสี่ยงภัยแล้งทางการเกษตรโดยใช้ดัชนีพืชพรรณ: กรณีศึกษา จังหวัดราชบุรี. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ราชบุรี.