โครงงานถังขยะอัจฉริยะ: นวัตกรรมเพื่อการจัดการขยะอย่างยั่งยืน

ผลงานนักศึกษามจธ.ราชบุรี โดยนายศรัณย์ภัทร คชกิจจารักษ์ นางสาวฐิติวรดา ทรัพย์ประเสริฐ นางสาวศิริภรณ์ ปานเดชอุดม นางสาวอารียา อริยะดิบ และนายนพณัฐ ทรัพย์เรียน ได้นำมานำเสนอในงานการประชุมสมาชิกเครือข่ายเครือข่ายมหาวิทยาลัยยั่งยืน แห่งประเทศไทย ครั้งที่ 4/2568 ธีม“Crafting Sustainable Future Society by Residential College” สร้างสรรค์สังคมสู่วิถีความยั่งยืนด้วยอาศรมแห่งการเรียนรู้ ระหว่างวันที่ 14-16 ธันวาคม 2568 ณ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (ราชบุรี)

ในปัจจุบัน ปัญหาขยะมูลฝอยเป็นหนึ่งในประเด็นด้านสิ่งแวดล้อมที่สำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งปัญหาการไม่คัดแยกขยะตั้งแต่ต้นทาง ประชาชนส่วนใหญ่ยังขาดความรู้ ความเข้าใจ หรือความตระหนักถึงความสำคัญของการแยกขยะตามประเภท ส่งผลให้เกิดผลกระทบทั้งทางตรงและทางอ้อมต่อสิ่งแวดล้อม เช่น การเพิ่มปริมาณขยะที่ไม่สามารถนำไปรีไซเคิลได้ การปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่เป็นปัจจัยหนึ่งของภาวะโลกร้อน รวมถึงสร้างภาระและความล่าช้าให้กับกระบวนการจัดการขยะในขั้นปลายทาง

กระบวนการจัดการขยะหลังการบริโภค (Post-consumer waste management) มักต้องอาศัยแรงงานในการคัดแยกขยะซ้ำ ซึ่งไม่เพียงเพิ่มภาระงานให้แก่พนักงานเก็บและจัดการขยะเท่านั้น แต่ยังทำให้การนำขยะเข้าสู่กระบวนการกำจัดหรือรีไซเคิลเป็นไปอย่างล่าช้าและขาดประสิทธิภาพ ด้วยเหตุนี้ โครงงาน “ถังขยะอัจฉริยะ” จึงถูกพัฒนาขึ้นเพื่อเป็นแนวทางหนึ่งในการแก้ไขปัญหาดังกล่าว

โครงงานถังขยะอัจฉริยะมีแนวคิดหลักในการช่วยเหลือผู้ใช้งานที่ไม่ทราบว่าขยะที่ตนถืออยู่ควรทิ้งลงในถังประเภทใด ระบบจะทำหน้าที่ช่วยจำแนกประเภทขยะโดยอัตโนมัติ ลดความสับสนของผู้ใช้งาน และช่วยลดระยะเวลาที่โรงงานหรือหน่วยงานจัดการขยะต้องใช้ในการคัดแยกขยะภายหลัง ส่งผลให้กระบวนการกำจัดขยะสามารถดำเนินไปได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

โครงงานถังขยะอัจฉริยะคาดว่าจะช่วยให้การทิ้งและแยกขยะเป็นเรื่องง่ายและสะดวกมากขึ้น ลดความผิดพลาดในการคัดแยกขยะตั้งแต่ต้นทาง ทำให้ขยะถูกแยกประเภทได้อย่างถูกต้อง ส่งผลให้กระบวนการนำขยะไปกำจัดหรือรีไซเคิลสามารถดำเนินไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ และเป็นการสนับสนุนการจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืนในระยะยาว