สาหร่ายที่เรากินกันอยู่ทุกวัน เคยสงสัยไหมว่ามันมีกี่ชนิดแล้วมีประโยชน์และส่งผลเสียอะไรกับเราบ้าง...?

สาหร่าย (Algae) เป็นสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า ลักษณะเป็นเส้นสายคล้านลักษณะของราก ลำต้น และใบ ซึ่งรวมเรียกว่า ทัลลัส (Thallus) สาหร่ายสามารถเติบโตในทะเลสาบ แม่น้ำ หรือแหล่งน้ำอื่น ๆ และยังพบได้ที่บริเวณที่มีความชื้นเหมาะสมเช่น ดิน ทราย หิมะหรือน้ำพุร้อน สาหร่ายนอกจะเป็นอาหารให้กับคนแล้วยังเป็นแหล่งอาหารให้กับสัตว์ทะเลทุกประเภท

ประเภทของสาหร่าย

1.สาหร่ายสีเงินแกมเขียว (Blue-Green Algae)

เป็นสาหร่ายที่พบได้มากที่สุด อยู่ทั้งบนบกและในน้ำ ต้านท้านภูมิอากาศได้ดี เป็นอาหารยอดนิยมในหมู่ชาวเอเชียตะวันออก คือ ญี่ปุ่น เกาหลี และสาธารณรัฐประชาชนจีน นอกจากนี้สาหร่ายประเภทนี้นิยมนำมาทำเป็นสาหร่ายอัดเม็ด โดยเฉพาะอย่างยิ่งสายพันธุ์คลอเรลลาและสไปรูลิน่าหรือเกลียวทอง

Photo by Stefan on Unsplash

2.สาหร่ายสีเขียว (Green Algae)

ส่วนใหญ่พบได้ในแหล่งน้ำจืดหรือบนบก มีส่วนน้อยที่พบในน้ำทะเล ไม่มีความต้านทานต่อสภาพแวดล้อมที่ผิดปกติได้เช่นสาหร่ายสีนํ้าเงินแกมเขียวเขียว รูปร่างและขนาดของสีเขียวต่างกันตามชนิด บางชนิดที่ขึ้นในนํ้าทะเลและมีสารพวกหินปูนมาเกาะ ทำให้มีลักษณะเป็นแผ่นแข็งสีขาว บางชนิดมีลักษณะเป็นเส้นเกาะลอยเป็นแพตามบ่อหรือตามชายฝั่งที่มีนํ้าใส เรียกว่าเทา สามารถนำมาบริโภคได้

อ้างอิงรูปภาพ : https://www.thoughtco.com/green-algae-chlorophyta-2291973

เทา

อ้างอิงรูปภาพ : https://mgronline.com/local/detail/9590000089390

3.สาหร่ายสีน้ำตาล (Brown Algae)

สามารถพบได้ที่เขตชายฝั่งที่มีน้ำทะเลอุณหภูมิต่ำ เช่น บริเวณชายฝั่งของมหาสมุทรแปรซิฟิกเหนือ และแอตแลนติกเหนือ สาหร่ายสีน้ำตาลมีคุณสมบัติอุดมไปด้วยแร่ธาตุ วิตามิน สารต้านอนุมูลอิสระ และกรดไขมันที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย

อ้างอิงรูปภาพ : https://www.thoughtco.com/brown-algae-phaeophyta-2291972

4.สาหร่ายสีแดง (Red Algae)

พบได้ทั้งน้ำจืดและน้ำเค็ม มักขึ้นตามลำธารน้ำที่ค่อนข้างเย็นจัด สาหร่ายสีแดงสามารถทำเป็นอาหารได้ เช่น PORPHYRA SP. เป็นสาหร่ายสีแดงที่มีชื่อไทยว่า สายใบ ชาวญี่ปุ่นเรียกว่า โนริ นำมาทำเป็นแผ่นบางใช้ห่อซูซิ สาหร่ายสีแดงมีที่เรียกว่า คาแลคจินิน (CARRHAGEENIN) มีประโยชน์ใช้ในการทำวุ้น สำหรับใช้เลี้ยงแบคทีเรียในห้องปฏิบัติการ อุตสาหกรรมอาหารกระป๋อง การทำขนมหวาน ใช้เป็นส่วนผสมของเครื่องสำอางค์

อ้างอิงรูปภาพ : https://www.britannica.com/science/red-algae

ประโยชน์ของสาหร่าย

1.อาหารของคนและสัตว์ สาหร่ายที่มีขนาดใหญ่จะนิยมนำมาประกอบอาหาร เช่น สาหร่ายพริกไทย สาหร่ายผมนาง

2.อาหารเสริมสุขภาพ สาหร่ายสามารถผลิตวิตามันบี 12 และวิตามันอีได้ ปัจจุบันผลิตออกมาในรูปแบบต่าง ๆ เช่น ผง เม็ด แคปซูลเป็นต้น

3.ใช้ในการเกษตร โดยนำสาหร่ายมาทำเป็นปุ๋ยชีวภาพบำรุงหน้าดิน และเป็นสารอาหารให้แก่พืช

4.ผลิตสารที่มีมูลค่าสูง นำมาใช้ในด้านอุตสาหกรรม เช่น วุ้นและคาร์ราจีแนน ซึ่งสกัดมาจากสาหร่ายแดง ส่วนอัลจีเนตจากสาหร่ายสีน้ำตาลน้ำมาใช้ในด้านของอุตสาหกรรมสิ่งทอ ยางและเครื่องสำอาง

5.ผลิตก๊าซออกซิเจน เพราะสาหร่ายเองก็มีกระบวนสังเคราะห์แสงอยู่ด้วยเพื่อช่วยให้อากาศมีความสมดุล

Photo by Benjamin L. Jones on Unsplash

โทษของสาหร่าย

สาหร่ายแม้จะมีประโยชน์มากมาย แต่เพราะสาหร่ายเติบโตได้อย่างรวมเร็วทำให้ปกคลุมผิวน้ำส่งผลให้แหล่งน้ำเปลี่ยนสี เกิดกลิ่นเหม็น สาหร่ายน้ำเงินแกมเขียวบางชนิดมีสารที่ทำให้เกิดผลต่อระบบประสาทและตับ เมื่อสัตว์น้ำกินเข้าไปทำให้เกิดอาการทางประสาทและว่ายโซเซ การรับประทานสาหร่ายก็เช่นกัน หากนำสาหร่ายที่อยู่ในแหล่งน้ำที่ไม่สะอาดทำให้เกิดการปนเปื้อนและส่งผลเสียต่อสุขภาพ สาหร่ายยังมีปริมาณโซเดียมและไอโอดีนสูงจึงไม่เหมาะกับผู้เป็นโรคความดันโลหิตสูงหรือโรคไต

อ้างอิงเว็บไซต์

https://hdmall.co.th/c/seaweed

http://oservice.skru.ac.th/ebookft/689/chapter_2.pdf

http://www.kjcinterfood.co.th/news-detail.php?WP=GUqgozqCqWOchKwtpTggWapkGQAgG2rDqYyc4Uuw

https://www.sanook.com/health/10505/