The Power of the Seminar: ปลดล็อกศักยภาพผ่านการเรียนรู้กลุ่ม

           "Tell me and I forget. Teach me and I remember. Involve me and I learn."

         “บอกฉัน แล้วฉันจะลืม สอนฉัน แล้วฉันจะจำได้ ให้ฉันมีส่วนร่วม แล้วฉันจะเรียนรู้"

— Benjamin Franklin  

           ในระบบการศึกษาของไทย นับว่ายุคใหม่นี้มีการพัฒนาแนวทางการศึกษาไปในระดับที่มีความหลากหลายมากขึ้นเพื่อผลประโยชน์ของตัวผู้เรียน ให้ได้ประสิทธิภาพและเกิดผลประโยชน์สูงสุดแก่ตัวผู้เรียน และเมื่อผู้ที่สำเร็จการศึกษาสามารถจบได้อย่างมีประสิทธิภาพ ก็ย่อมช่วยให้สามารถสร้างประโยชน์ต่อส่วนรวม เริ่มตั้งแต่ระดับครัวเรือน ระดับชุมชน หน่วยงาน องค์กร ไปจนถึงระดับประเทศชาติ

           ด้วยเหตุนี้แนวทางการศึกษาของผู้เรียนจึงมีความหลากหลายมากยิ่งขึ้นเพื่อให้เหมาะสมกับแนวทางการพัฒนาทักษะความสามารถของผู้เรียน

           หนึ่งในแนวทางการศึกษาที่มีการนำมาใช้กันในทุกวันนี้ก็คือ การสัมมนา (Seminar) ซึ่งเป็นกิจกรรมทางวิชาการหรือการศึกษาที่เน้นการแลกเปลี่ยนความรู้ ระดมความคิดเห็น และถ่ายทอดประสบการณ์ในหัวข้อใดหัวข้อหนึ่งอย่างเฉพาะเจาะจง เพื่อการนำเสนอข้อมูลอภิปราย การถาม-ตอบ และทำกิจกรรมร่วมกันของผู้เข้าร่วมประชุม มีขั้นตอนการดำเนินงานประชุมที่ถูกกำหนดแบบแผนไว้อย่างชัดเจนตั้งแต่แรกโดยทีมงานที่รับผิดชอบ

           ว่าด้วยเรื่องการสัมมนา

           ด้านการให้ความหมาย เรียนให้ผู้อ่านเข้าใจได้ว่า การสัมมนา คือ การประชุมของกลุ่มคนเพื่อถ่ายทอดความรู้ แลกเปลี่ยนองค์ความรู้ ฝึกฝนทักษะ หาแนวทางการแก้ปัญหา และแนวทางการปฏิบัติในเรื่องเดียวกัน โดยผู้เข้าร่วมประชุม สัมมนาสามารถแสดงความคิดเห็น ซักถาม และขอคำแนะนำในหัวข้อสั้นๆ ได้อย่างเป็นอิสระ โดยมีจุดประสงค์เพื่อให้ได้แนวทางการปฏิบัติที่เหมาะสมตามจุดประสงค์ในการจัดประชุม สัมมนา ซึ่งมีความสำคัญหลายประการ อาทิ

           - ช่วยให้การทำงานมีประสิทธิภาพ ตรงตามวัตถุประสงค์ และได้รับการยอมรับมากขึ้น เนื่องจากผ่านการระดมความคิดจากผู้ที่เกี่ยวข้องกับหัวข้อการประชุม

           - นับเป็นหนึ่งในวิธีการระดมความคิดของคนภายในองค์กรที่มีประสิทธิภาพ ซึ่งทำให้การสรุปแนวทางและการแก้ปัญหาเรื่องต่างๆ เป็นไปในทิศทางเดียวกันมากยิ่งขึ้น

           - ช่วยให้การสื่อสารภายในองค์กรณ์มีความรวดเร็ว และเป็นไปในทิศทางเดียวกันอันเนื่องมาจากผ่านการตกผลึกความคิดจากทุกคนในที่ปะชุมเรียบร้อยแล้ว

           - สัมมนาเป็นเครื่องมือในการถ่ายทอดองค์ความรู้จากบุคคลที่มีประสบการณ์ไปยังคนกลุ่มใหญ่ได้อย่างรวดเร็วด้วยความรู้ชุดเดียวกัน ลดข้อผิดพลาดจากการสื่อสารภายในองค์กร

           - เป็นการส่งเสริมความสัมพันธ์ของบุคลากรในองค์กร เพราะได้พบปะ ซักถามข้อสงสัย สื่อสารแลกเปลี่ยนความคิด ถ่ายทอดองค์ความรู้ และประสบการณ์ซึ่งกันและกัน ก่อให้เกิดความรู้สึกเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันภายในองค์กรมากขึ้น

           ประโยชน์ของการเรียนการสอนแบบสัมมนา

         ด้วยรูปแบบการจัดงานและหัวข้อที่แตกต่างกันไป ก็ย่อมให้ประโยชน์และส่งเสริมการพัฒนาในทักษะแต่ละด้านที่แตกต่างกัน จึงกล่าได้ว่าการสัมมนานั้นถือเป็นหนึ่งในวิธีที่ยอดเยี่ยม มีประโยชน์มากต่อทั้งตัวผู้เรียนและผู้สอน ทั้งหนักงานและองค์กร ซึ่งประโยชน์ที่สามารถกล่าวนี้นั้นขอยกตัวอย่างไว้ดังนี้

           1. ส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ : ผู้เรียนจะได้รับโอกาสในการฝึกวิเคราะห์ (หรือการใช้กระบวนการคิดต่างๆ ) และสังเคราะห์ข้อมูลจากมุมมองที่แตกต่างกัน

           2. พัฒนาทักษะการสื่อสาร : การอภิปรายและการนำเสนอช่วยให้ผู้เรียนได้พัมนาทักษะการพูด การฟัง และการแสดงความเห็นอย่างสร้างสรรค์

           3. สร้างการมีส่วนร่วมในกระบวนการเรียนรู้ : ผู้เรียนมีโอกาสได้แสดงความคิดเห็นและแลกเปลี่ยนความรู้ซึ่งกนัและกัน ทำให้เกิดการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

           4. เสริมสร้างความมั่นใจและภาวะผู้นำ : การนำเสนอและการอภิปรายช่วยให้ผู้เรียนมีความมั่นใจในตนเองและฝึกฝนความสามารถในการเป้นผู้นำกลุ่ม

           เกี่ยวกับเนื้อหาในเรื่องการสัมมนานี้ หากผู้อ่านสนใจอยากค้นคว้าเพิ่มเติม สามารถทดลองเข้ามาดูได้ที่หนังสือ Workshops and seminars : planning, producing, and profiting ของ Pat Roessle Materka ได้ที่สำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี [สืบค้นได้ที่ลิงก์นี้]

           ดังนั้นแล้ว การจัดการเรียนการสอนแบบสัมมนาให้สำเร็จ สมควรที่จะมีการนัดแนะจัดวางรูปแบบแผนที่รอบคอบ ใส่ใจในรายละเอียด และทำความเข้าใจถึงความต้องการของผู้ที่มาร่วมงาน ซึ่งหากได้กำหนดวัตถุประสงค์อย่างชัดเจน เลือกหัวข้อที่เหมาะสม เลือกผู้นำการสัมมนาที่มีความเชี่ยวชาญ เท่านี้ก็สามารถให้การสัมมนา เป็นแนวทางการเรียนการสอนที่ประสบความสำเร็จได้ โดยท้ายที่สุดแล้ว ผลประโยชน์ทั้งหลายแหล่ล้วนเกิดขึ้นกับตัวผู้เรียนเองทั้งสิ้น

           การเรียนการสอนแบบสัมมนา นับเป็นแนวทางที่ช่วยกระตุ้นให้ผู้เรียนได้มีบทบาทในการเรียนรู้มากขึ้น เสริมสร้างทักษะที่สำคัญหลายอย่าง อาทิ การคิดเชิงวิพากษ์ การคิดเชิงวิเคราะห์ การสื่อสาร การทำงานเป็นทีม และอีกหลายเรื่องที่แลเห็นว่าหากจะนำมากล่าวเดี๋ยวจะยืดยาวจนเกินกว่าเหตุ

ด้วยเหตุนี้ หากนำการเรียนการสอนแบบนี้ไปประยุกต์ใช้อย่างเหมาะสม การเรียนการสอนแบบสัมมนาจะเป็นเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพในการพัฒนาผู้เรียนให้พร้อมสำหรับการศึกาและการทำงานในอนาคต

Reference

1 : BrainyQuote. (n.d.). Benjamin Franklin Quotes. Benjamin Franklin - Tell me and I forget. Teach me and I...

2 : Inventech Systems. (n.d.). ทำความรู้จักกับการจัดสัมมนาในรูปแบบต่างๆ มีอะไรบ้าง. ทำความรู้จักกับการจัดสัมมนาในรูปแบบต่างๆ มีอะไรบ้าง - INVENTECH

3 : SiamMandarinHotel. (3 พฤศจิกายน 2023). สัมมนาคืออะไร มีอะไรบ้าง ? พร้อมเทคนิคจัดให้ประสบความสำเร็จ. สัมมนาคืออะไร มีอะไรบ้าง ? พร้อมเทคนิคจัดให้ประสบความสำเร็จ

4 : GotoKnow. (28 ธันวาคม 2551). การสอนแบบสัมมนา (๑). การสอนแบบสัมมนา (๑) - GotoKnow