ให้รางวัลตัวเอง: พลังเล็ก ๆ ที่สร้างแรงขับเคลื่อนชีวิต

“Celebrate what you've accomplished, but raise the bar a little higher each time you succeed.”

“เฉลิมฉลองในสิ่งที่คุณทำลุล่วง แต่ก็ยกระดับเป้าหมายของคุณให้สูงขึ้นทุกครั้งที่คุณประสบความสำเร็จ”

— Mia Hamm

           “ให้รางวัลตัวเองบ้าง” เป็นหนึ่งในประโยคฮีลใจจากคนรอบข้างยามเหนื่อยล้าและท้อแท้กับการใช้ชีวิตจนอาจหมดแรงในการสู้กับวันต่อๆ ไป บางทีอาจมาจากการที่บุคคลใดไม่ทันได้มีโอกาสให้รางวัลตนเองเพื่อเสริมสร้างแรงจูงใจในการใช้ชีวิตมากยิ่งขึ้น

           ด้วยกับชีวิตในโลกปัจจุบันล้วนเต็มไปด้วยความเร่งรีบ และเป้าหมายที่ตั้งกันขึ้นใหม่ต่อเนื่องกันไม่รู้จบ ไล่นับตั้งแต่การเรียน การทำงาน หรือแม้แต่การดูแลครอบครัว บางคนตั้งเป้าหมายไว้สูง และพยายามฝืนตนเองอย่างหนักหน่วงเพื่อบรรลุเป้าหมายสิ่งนั้น แต่บางทีกลับไม่ทันมองว่าระหว่างทางตนเองจะบอบช้ำมากแค่ไหน และอาจเป็นสิ่งที่ทำลายความตั้งใจของคนๆ หนึ่งไปมากต่อมากแล้ว

           สิ่งที่ขาดกำลังใจ รอบตัวล้วนบั่นทอนได้เสมอ ตั้งแต่การได้ยินคนบ่นเรื่องงานจนนำตนเองไปเปรียบเทียบ หรือบางคนไปรู้อะไรที่ไม่ควรรู้เข้า ก็พลางพาตนเองเครียดไปอีกโดยใช่เหตุ ด้วยเหตุนี้จึงควรเสริมแรงจูงใจมากยิ่งขึ้นในโลกแห่งการเรียนและการทำงานที่ช่วยให้สภาพจิตใจของแต่ละคนพร้อมต่อการสู้กับแรงเสียดทานในชีวิตประจำวันได้ หนึ่งในตัวช่วยก็คือ “การให้รางวันตนเอง” ซึ่งเป็นเครื่องมือทางจิตวิทยาเล็กๆ น้อยๆ ที่มีพลังสูงในการฟื้นฟูพลังใจ เพิ่มความแข็งแกร่งทางจิต และช่วยให้แต่ละคนยืนหยัดได้ในเส้นทางของการพัฒนาตนเองได้อย่างมั่นคง

ว่าด้วยการให้รางวัลตนเอง?

           การให้รางวัลตัวเอง (Self Rewarding) หมายถึง การตอบแทนหรือมอบสิ่งดีๆ ให้กับตนเอง หลักจากที่ลงแรงไปกับความพยายามหรือประสบความสำเร็จในสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ไม่จำเป็นต้องเป็นรางวัลที่ใหญ่โตหรือใช้เงินเสมอไป แต่อาจเป็นสิ่งที่ทำให้รู้สึกพึงพอใจ ประมาณว่า “ฉันทำได้” เช่น การใช้เวลาไปกับการพักผ่อน (ที่หมายถึงการพักจริงๆ นะครับ) ในวันหยุด การอ่านหนังสือเล่มโปรด การกินของอร่อยที่เป็นเมนูตลอดกาลของตนเอง หรือแม้แต่การกล่าวชื่นชมตนเองในการเสริมพลังใจ

แล้วทำไมต้องมองรางวัลให้ตัวเองอยู่เสมอ?

           บางทีคนเราอาจมองว่าให้รางวัลตนเองบ่อยๆ ดูจะเป็นสิ่งที่ทำให้สิ้นเปลืองเกินไปหรือเปล่า (ซึ่งก็สิ้นเปลืองจริงๆ ครับ หากไม่บาลานซ์ให้พอดิบพอดี) โดยเฉพาะอย่างยิ่งในยุคนี้ที่ใครต่อใครก็มักมุ่งเน้นไปที่เรื่องสภาพของเศรฐกิจไม่ค่อยจะดี ข้าวยากหมากแพง ค่าครองชีพสูงขึ้น หลายคนอาจมีความคิดเช่นว่าน่าจะเอาเงินไปออมหรือไปลงทุนให้ได้ผลตอบแทนที่งอกเงย อันนี้ก็เป็นความคิดหนึ่ง.

           แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น หากมีการใช้เงินอย่างรับผิดชอบ ประเมินกำลังซื้อของตนเองอย่างถูกจุด และวางแผนการเงินอย่างมีระบบ เหล่านี้เป็นส่วนช่วยให้ใช้ชีวิตได้ง่ายมากยิ่งขึ้น และสามารถแบ่งส่วนที่จะมาให้รางวัลตนเองได้อีกด้วย ซึ่งเหตุผลที่ควรให้รางวัลตนเองมีอยู่มากมาย ด้านคุณ พรพัฒน์ วัฒนนิยมขจร นักธุรกิจชื่อดัง CEO ของ Silverlake Consulting ได้ยกตัวอย่างถึงเหตุผลในการมอบรางวัลให้ตนเองไว้ในบทความบนเว็บไซต์ Linkedin ดังนี้

           1. เพราะการให้รางวัลตัวเองคือการตอบสนองความต้องการที่ซ่อนอยู่ของคุณเอง : ตนเองทำงานรับใช้คนอื่นเต็มที่ตามกำลังความสามารถ ตอบโจทย์ด้วยความเป็นมืออาชีพ แต่บางทีอาจลืมหันกลับมามองความต้องการของตนเอง โดยเฉพาะความต้องการที่เป็นรางวัลเกี่ยวกับวัตถุ ให้ลองกลับมาย้อนดูตนเองว่าอยากได้อะไรที่เป็นเป้าหมายที่ยากจะเอื้อมบ้างหรือเปล่า (แต่ไม่เอายากจนเกินตัวนะครับ) เช่น ตอนนี้อยากได้นาฬิกาหรู รถคันใหม่ บ้านหลังใหม่ เที่ยวต่างประเทศ กระเป๋าแบรนด์เนม ฯลฯ ควรลงตั้งเป้าหมายและลงมือทำให้สำเร็จเพื่อมอบรางวัลให้กับตนเองให้ได้ และคนที่จะปลื้มใจที่สุดยามเมื่อได้สิ่งนั้นมาครองก็เราเอง

         2. เพื่อกระตุ้นให้ตั้งเป้าหมายใหม่ๆ อยู่เสมอ : การได้มอบรางวัลชีวิตอย่างสม่ำเสมอจะทำให้รู้สึก “หิวกระหาย” ที่จะพยายามทำให้สำเร็จตามเป้าหมาย โดยบางทีก็จะช่วยให้ตั้งเป้าหมายใหญ่มากขึ้น ซึ่งนับว่าเป็นแรงกระตุ้นให้ตนเองทำงานหนักยิ่งขึ้น พยายามมองหาหนทางสร้างรายได้เพื่อบรรลุเป้าหมายนั้นๆ เช่น รถคันแรกขับโตโยต้า คันถัดไปอาจตั้งเป้าไปที่ BMW จึงทำให้ตนเองพยายามลงมือให้หนักกว่าเดิม ฉลาดกว่าเดิม พัฒนาตนเองมากขึ้นเพื่อให้สอดรับกับเป้าหมายที่ตั้งไว้

           3. เพื่อให้ได้ใช้ชีวิตอย่างเต็มที่ : ก็คือการนำเงินที่มี ออกมาใช้ชีวิต เช่นการไปเมืองนอกหรือทำสิ่งใหม่ที่ไม่เคยทำโดยไม่ต้องมานั่งกังวลกับความเสี่ยงที่เกิดขึ้นกับกระเป๋าสตางค์ของตนเอง (ตราบใดที่ยังวางแผนการเงินไว้ได้ดี) ก่อนที่ในช่วงอายุมากขึ้นจะไม่ได้ไปที่ที่ตนเองอยากเดินทางไป

           4. เพื่อให้เลิกเป็นคนที่เอาแต่โทษตัวเอง : คนล้มเหลวจะมีสองแบบ หนึ่ง คือคนที่เอาแต่โทษคนอื่นไม่เคยวกกลับมามองตนเอง กับ สอง คือ คนที่เอาแต่โทษตัวเอง แต่กลับไม่ยอมทำอะไร มัวแต่โทษตัวเองซ้ำๆ สิ่งนี้ย่อมเป็นการสะกดจิตตัวเอง ให้มีชุดความคิดว่าตนเองไม่มีทางประสบความสำเร็จได้ วิธีจะก้าวข้ามความคิดนี้ไปได้ก็คือการพยายามให้รางวัลตนเองเสมอเวลาที่ปัญหาของตนเองเริ่มคลี่คลายจากการลงมือทำ เอาชนะปัญหาทีละเล็กทีละน้อย ทำอย่างสม่ำเสมอจะช่วยให้กลับมามั่นใจมากขึ้น และบ่มเพาะคุณสมบัติของผู้ที่จะประสบความสำเร็จ

           5. เพื่อให้เป็นคนที่มีความภาคภูมิใจในตนเอง : ความภาคภูมิใจ ถือว่าเป็นบุคลิกของคนที่ประสบความสำเร็จ การตั้งรางวัลแห่งความสำเร็จอย่างการใช้เงินทอง จึงเป็นสิ่งที่ประเมินความสำเร็จได้ดี (เพราะเป็นรูปธรรม) ด้วยเหตุนี้ความภาคภูมิใจที่จะทำให้กลายเป็นคนที่ดีขึ้น และได้รับความเคารพนับถือจากผู้อื่นอีกด้วย

           และเกี่ยวกับเรื่องนี้ ทางผู้เขียนขอแนะนำหนังสือหนึ่งเล่ม ที่ช่วยให้ตนเองอยู่กับปัจจุบัน ยอมรับตัวเอง ซึ่งเชื่อมโยงกับความสุขเรียบง่ายที่เราให้เป็นรางวัลแก่ใจตนเองได้ทุกขณะ คือ The Power of Now เขียนโดย Eckhart Tolle ซึ่งสามารถเข้ามาอ่านได้ที่สำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี [สามารถสืบค้นได้ที่ลิงก์นี้]

           จากที่กล่าวมาทั้งหมดข้างต้น ในโลกที่เรามักถูกเร่งให้เดินต่อไปอย่างไม่หยุดหย่อน แต่การหยุดบ้างเพื่อให้รางวัลตนเอง ไม่ใช่เป็นการเหนี่ยวรั้ง ไม่ใช่ความอ่อนแอ แต่เป็นสัญญาณของความฉลาดทางอารมณ์ ที่ควรรู้ว่าเมื่อใดควรผลักดันตนเอง และเมื่อใดควรปลอบโยน การให้รางวัลตนเอง คือการเคารพกติกาการเดินทางของเรา ไม่ใช่แค่ว่าจะต้องถึงจุดหมายสถานเดียวเท่านั้น

           ชีวิตที่มีความสุข ไม่ได้เกิดจากความสำเร็จครั้งใหญ่ในชีวิตเพียงไม่กี่ครั้ง แต่มาจากการสะสมความสุขเล็กๆ ระหว่างทางที่มอบให้ตนเอง

Reference

1 : Goodreads. (n.d.). Quotable Quote. Quote by Mia Hamm: “Celebrate what you've accomplished, but raise t...”

2 : Sanook. (8 กรกฎาคม 2561). “ต้องรู้จักให้รางวัลตัวเองบ้าง!” เคล็ดลับพาชีวิตเข้าใกล้ความสำเร็จ. “ต้องรู้จักให้รางวัลตัวเองบ้าง!” เคล็ดลับพาชีวิตเข้าใกล้ความสำเร็จ

3 : ชีวจิต. (27 มกราคม 2021). สิ่งดีๆ ที่เราควรมอบเป็น รางวัลให้กับตัวเอง เพื่อเพิ่มพลังบวกก่อนจะไปถึงเป้าหมาย. สิ่งดีๆ ที่เราควรมอบเป็น รางวัลให้กับตัวเอง เพื่อเพิ่มพลังบวกก่อนจะไปถึงเป้าหมาย - Cheewajit

4 : Pornpat Wattananiyomkajohn. (8 เมษายน 2019). ทำไมคุณถึงต้องมอบ 'รางวัลชีวิต' ให้ตัวเองอยู่เสมอ. Linkedin. ทำไมคุณถึงต้องมอบ 'รางวัลชีวิต' ให้ตัวเองอยู่เสมอ